Hoe voorkom je een accubrand? Belangrijkste tip: laat de fietsaccu niet vallen

De accu is het kwetsbaarste onderdeel van de e-bike. Door een harde val of fout opladen kan de accu namelijk in brand vliegen en is dan bijna niet te blussen. De boodschap van deskundigen: wees lief voor de fietsaccu. Ga er voorzichtig mee om.

Alle nieuwe e-bikes hebben een lithium-ion-accu. Waarom is deze accu zo populair? Een groot voordeel is dat dit type accu veel energie kan opslaan bij een gering gewicht. Daarnaast is er een uiterst geringe zelfontlading. De lithium-ion-accu is ook nog eens heel goed in herlaadbaarheid. Maar er kleeft echter een groot nadeel aan de lithium-ion-accu: hij kan branden en niet zo zuinig ook.

Wat maakt een lithium-ion-fietsaccu zo brandbaar?

Een fietsaccu is opgebouwd uit een groot aantal ronde cellen die met elkaar verbonden zijn. Je kunt het vergelijken met een staafzaklantaarn waar je batterijen in moet doen. Zo’n cel in een fietsaccu bestaat uit een anode (negatieve elektrode) en kathode (positieve elektrode) met daartussen elektrolyt als geleider en een separator (scheidingsmembraam tussen de anode en de kathode).

Wat kan er misgaan met een lithium-ion-fietsaccu?

De oorzaak van een accubrand is vaak terug te leiden naar een val. Accu’s houden niet van harde klappen. Als een windvlaag je fiets omverblaast, kan de accu er aan de buitenkant nog prima uitzien. Maar binnenin kan er schade zijn ontstaan die tot brand kan leiden. Het effect van de smak op straat is dat een cel kan barsten. ‘Er kan dan een kortsluiting ontstaan, een piekstroom, tussen een van die producten waar een cel uit is opgebouwd. Het zorgt voor een heftige chemische reactie’, zegt Kees Bakker (TestKees), consumentenvoorlichter van de Fietsersbond. ‘Je kunt het vergelijken met brandstof van een raket. Die heeft een kleine ontsteking nodig en daarna gaat de reactie verder vanzelf.’ De ontbranding als gevolg van die chemische reactie begint in één cel en zal dan overslaan naar de andere cellen in de fietsaccu. Dit domino-effect heet thermal runaway en kan best lang duren. De ANWB adviseert om met zo’n gevallen batterij geen risico’s te nemen: ‘Leg hem buiten neer en lever zo snel mogelijk in bij de winkel waar je je nieuwe accu koopt of bij de milieustraat van je gemeente’. Het fenomeen diepontlading (een echt helemaal leeggelopen accu) kan ook zorgen voor zo’n thermal runaway. Gelukkig voorkomt het batterij managementsysteem (BMS) van de accu te diepe ontlading en overladen. Zelfontlading kan ondanks het BMS volgens TestKees toch gebeuren als je je e-bike maandenlang ongebruikt in de schuur laat staan. Verder adviseert het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) de e-bike niet in de volle zon te parkeren, maar in de schaduw. IFV is hét instituut van en voor de veiligheidsregio’s in het versterken van de brandweerzorg. Dus voor een fietstocht op de fiets is uitrusten op terras goed, maar zoek een schaduwplekje voor de fiets.